Szarlotka sypana to doskonały wybór dla wszystkich, którzy kochają słodkie wypieki, ale nie mają zbyt wiele czasu na przygotowanie skomplikowanych ciast. Ten przepis na dużą blachę idealnie sprawdzi się na rodzinne spotkania, uroczystości czy po prostu jako słodki poczęstunek do popołudniowej kawy. Soczyste jabłka otulone delikatną, kruchą kruszonką z kaszą manną tworzą harmonijne połączenie, któremu trudno się oprzeć. Zaletą tego ciasta jest nie tylko łatwość przygotowania, ale również to, że długo zachowuje świeżość, dzięki czemu możesz cieszyć się jego smakiem przez kilka dni!
Składniki na szarlotkę sypaną z kaszą manną (duża blacha 30×40 cm)
Przygotuj wszystkie składniki w temperaturze pokojowej, z wyjątkiem masła, które powinno być schłodzone. Dzięki temu ciasto będzie miało idealną konsystencję. Oto co będzie potrzebne:
Sucha mieszanka:
- 400 g mąki pszennej typu 450 lub 550
- 200 g kaszy manny
- 250 g cukru (możesz użyć cukru z wanilią dla bogatszego aromatu)
- 2 łyżeczki proszku do pieczenia
- 1/2 łyżeczki soli (podkreśli słodycz ciasta)
Tłuszcz:
- 250 g masła (schłodzonego, pokrojonego w kostkę)
Nadzienie jabłkowe:
- 2 kg jabłek (najlepiej kwaśnych odmian jak szara reneta lub antonówka)
- 2-3 łyżki cukru (dostosuj ilość do kwaśności jabłek)
- 2 łyżeczki cynamonu
- 1 łyżka soku z cytryny (zapobiega ciemnieniu jabłek)
- 2 łyżki mąki ziemniaczanej (zagęści sok z jabłek)
Do posypania (opcjonalnie):
- 2 łyżki cukru pudru
Przygotowanie idealnej szarlotki sypanej
Szarlotka sypana to ciasto, które swoją nazwę zawdzięcza metodzie przygotowania – nie wymaga zagniatania, a jedynie sypania kolejnych warstw. Poniżej znajdziesz dokładny opis, który poprowadzi Cię krok po kroku:
Przygotowanie nadzienia jabłkowego:
- Jabłka dokładnie umyj, obierz i usuń gniazda nasienne. Pokrój w kostkę lub cienkie plastry, zależnie od preferowanej konsystencji.
- Pokrojone jabłka przełóż do garnka, dodaj cukier, cynamon i sok z cytryny. Dokładnie wymieszaj, aby każdy kawałek jabłka został pokryty przyprawami.
- Podgrzewaj na średnim ogniu przez około 5-7 minut, aż jabłka lekko zmiękną i puszczą sok. Pamiętaj, aby nie rozgotować jabłek – powinny zachować nieco jędrności.
- Mąkę ziemniaczaną wymieszaj z 2 łyżkami zimnej wody do uzyskania gładkiej zawiesiny, a następnie wlej do jabłek, energicznie mieszając.
- Gotuj jeszcze przez 1-2 minuty, aż sos lekko zgęstnieje. Odstaw do całkowitego ostygnięcia.
Przygotowanie suchej mieszanki:
- Rozgrzej piekarnik do temperatury 180°C (opcja góra-dół, bez termoobiegu).
- Blachę o wymiarach około 30×40 cm wyłóż papierem do pieczenia lub dokładnie natłuść i wysyp bułką tartą.
- W dużej misce wymieszaj dokładnie mąkę, kaszę mannę, cukier, proszek do pieczenia i sól.
- Dodaj zimne masło pokrojone w kostkę i rozcieraj palcami z suchymi składnikami, aż powstanie kruszonka przypominająca wilgotny piasek. Możesz też użyć miksera planetarnego z końcówką typu „łapa”.
Formowanie i pieczenie ciasta:
- Na przygotowaną blachę równomiernie wysyp około 2/3 suchej mieszanki i delikatnie wyrównaj (ważne: nie ubijaj i nie dociskaj!).
- Na warstwę suchej mieszanki równomiernie wyłóż ostudzone jabłka wraz z powstałym sosem.
- Na jabłka wysyp pozostałą część suchej mieszanki, tworząc jednolitą warstwę.
- Wstaw do nagrzanego piekarnika i piecz przez około 45-50 minut, aż wierzch szarlotki nabierze apetycznego, złocistego koloru.
- Wyjmij z piekarnika i pozostaw do całkowitego ostygnięcia (minimum 2 godziny). Cierpliwość jest tutaj kluczowa – zbyt wczesne krojenie spowoduje, że ciasto będzie się kruszyć.
- Przed podaniem możesz posypać cukrem pudrem dla eleganckiej dekoracji.
Sekret idealnej szarlotki sypanej tkwi w odpowiednim przygotowaniu jabłek. Nie powinny być zbyt miękkie przed pieczeniem, aby nie rozpadły się całkowicie podczas pieczenia, ale jednocześnie muszą być wystarczająco soczyste, by nadać ciastu wilgotności.
Wskazówki dla perfekcyjnej szarlotki sypanej
- Wybór jabłek – najlepsze będą kwaśne odmiany jak szara reneta, antonówka czy szampion. Nadają ciastu charakterystyczny, wyrazisty smak, który pięknie kontrastuje ze słodką kruszonką.
- Temperatura masła – powinno być zimne, prosto z lodówki. Dzięki temu kruszonka uzyska idealną, puszystą konsystencję podczas pieczenia.
- Delikatne traktowanie warstw – suchą mieszankę należy tylko delikatnie wyrównać, bez ubijania czy dociskania. To zapewni odpowiednią, lekką strukturę gotowego ciasta.
- Czas studzenia – ciasto najlepiej smakuje następnego dnia, gdy wszystkie smaki się przegryzą i połączą. Jeśli pokroisz je zbyt wcześnie, może się nadmiernie kruszyć.
- Przechowywanie – szarlotka sypana zachowuje świeżość do 4-5 dni, gdy jest przechowywana w szczelnie zamkniętym pojemniku w chłodnym miejscu. Możesz też podzielić ją na porcje i zamrozić na dłuższy czas.
- Alternatywa bez kaszy manny – jeśli nie masz kaszy manny, możesz ją zastąpić taką samą ilością mąki pszennej lub płatkami owsianymi zmielonymi na proszek, choć konsystencja ciasta będzie nieco inna.
Wartości odżywcze szarlotki sypanej
Szarlotka sypana to przede wszystkim deser, który należy spożywać z umiarem. Jednak zawiera również wartościowe składniki, szczególnie pochodzące z jabłek. Poniżej przedstawiamy przybliżone wartości odżywcze jednej porcji (kawałek około 100 g):
- Kalorie: około 320 kcal
- Węglowodany: 45 g
- Tłuszcze: 15 g
- Białko: 3 g
- Błonnik: 2 g
Jabłka zawarte w szarlotce są cennym źródłem witaminy C, potasu oraz błonnika pokarmowego, który wspomaga trawienie. Kasza manna dostarcza węglowodanów złożonych, które są długotrwałym źródłem energii. Warto jednak pamiętać, że szarlotka zawiera znaczną ilość cukru i tłuszczu, dlatego najlepiej cieszyć się nią okazjonalnie jako deserem, a nie codziennym posiłkiem.
Warianty szarlotki sypanej
Podstawowy przepis na szarlotkę sypaną można modyfikować według własnych upodobań i dostępnych składników. Oto kilka inspirujących pomysłów:
Szarlotka sypana z orzechami
Dodaj 100 g posiekanych orzechów włoskich lub laskowych do suchej mieszanki. Orzechy nadadzą ciastu przyjemnego, chrupiącego elementu i wzbogacą smak o nutę głębi. Możesz też część orzechów zarezerwować do posypania wierzchu ciasta przed pieczeniem.
Szarlotka sypana z kruszonką karmelową
Oddziel 1/3 suchej mieszanki i dodaj do niej 2 łyżki miodu lub syropu klonowego. Wymieszaj, aby utworzyły się większe grudki. Posyp nimi wierzch ciasta przed pieczeniem, a uzyskasz chrupiącą, karmelizowaną kruszonkę, która będzie doskonałym kontrastem dla miękkich jabłek.
Szarlotka sypana z owocami sezonowymi
Oprócz jabłek możesz dodać również inne owoce sezonowe: soczyste gruszki, aromatyczne śliwki lub intensywne w smaku owoce leśne. Pamiętaj, aby dostosować ilość cukru do naturalnej słodkości używanych owoców. Takie połączenie stworzy bardziej złożony profil smakowy ciasta.
Szarlotka sypana bezglutenowa
Zastąp mąkę pszenną mieszanką mąk bezglutenowych (np. ryżowej, kukurydzianej i ziemniaczanej w proporcji 2:1:1), a kaszę mannę kaszą jaglaną lub mąką kukurydzianą. Upewnij się, że proszek do pieczenia również jest bezglutenowy. Bezglutenowa wersja może być nieco bardziej krucha, dlatego warto dodać łyżkę ksantanu dla lepszej struktury.
Podawanie szarlotki sypanej
Szarlotka sypana najlepiej smakuje, gdy jest podawana w odpowiedni sposób. Oto kilka sugestii, które podkreślą jej wyjątkowy smak:
- Klasycznie – delikatnie posypana cukrem pudrem, podawana na eleganckim talerzyku z filiżanką aromatycznej kawy lub herbaty. Taki zestaw to klasyk, który zawsze się sprawdza.
- Na ciepło – lekko podgrzana w piekarniku (około 5 minut w 100°C) lub mikrofalówce (30 sekund), podana z gałką lodów waniliowych, które powoli rozpływają się na ciepłym cieście, tworząc kremowy sos.
- Z dodatkami – z kleksem domowej bitej śmietany, aromatycznym sosem karmelowym z cynamonem lub delikatną polewą czekoladową dla jeszcze większej uczty dla podniebienia.
- Z owocami – świeże owoce sezonowe jako dodatek doskonale uzupełniają smak szarlotki. Spróbuj podać ją z malinami, borówkami lub plasterkami świeżych truskawek dla odświeżającego kontrastu.
Szarlotka sypana to przepis, który warto mieć w swoim kulinarnym repertuarze. Jej prostota wykonania w połączeniu z wyśmienitym smakiem sprawia, że jest to idealny wybór zarówno na codzienny deser, jak i na specjalne okazje. Najlepsze w niej jest to, że nawet początkujący cukiernicy osiągną z tym przepisem spektakularny efekt!