Ciasto Marysieńka to prawdziwa perełka wśród polskich wypieków. Ten pyszny placek z charakterystyczną pianką i warstwą dżemu porzeczkowego skradł serca wielu miłośników domowych słodkości. Sekret jego wyjątkowego smaku tkwi w harmonijnym połączeniu trzech warstw – kruchego spodu, intensywnie owocowej przekładki i delikatnej bezy, która rozpływa się w ustach. Przepis na Marysieńkę, przekazywany z pokolenia na pokolenie, niezmiennie cieszy się ogromną popularnością. Przygotuj to kultowe ciasto według sprawdzonego przepisu, a z pewnością zachwycisz swoich bliskich podczas rodzinnych spotkań przy kawie.
Składniki na klasyczne ciasto Marysieńka
Przygotowanie tego wyjątkowego wypieku wymaga kilku podstawowych składników, które prawdopodobnie masz już w swojej kuchni. Pamiętaj, aby wszystkie składniki (zwłaszcza masło i jajka) miały temperaturę pokojową – to kluczowy element, który zapewni idealną konsystencję ciasta.
Składniki na kruchy spód:
- 300 g mąki pszennej
- 150 g masła (zimnego)
- 100 g cukru pudru
- 2 żółtka
- 1 łyżeczka proszku do pieczenia
- 1 opakowanie cukru wanilinowego
- szczypta soli
Składniki na warstwę owocową:
- 400-500 g dżemu porzeczkowego (najlepiej domowego)
- opcjonalnie: 200 g świeżych porzeczek
Składniki na bezową piankę:
- 4 białka (z jaj użytych do spodu)
- 200 g cukru
- 1 łyżka mąki ziemniaczanej
- 1 łyżeczka soku z cytryny
Przygotowanie ciasta Marysieńka krok po kroku
Ciasto Marysieńka wymaga nieco cierpliwości i precyzji, ale efekt końcowy z pewnością wynagrodzi włożony wysiłek. Poniższe instrukcje poprowadzą Cię przez cały proces, dzięki czemu stworzysz idealny wypiek.
Przygotowanie kruchego spodu:
- Mąkę przesiej na stolnicę lub do miski, dodaj proszek do pieczenia i szczyptę soli.
- Dodaj pokrojone w kostkę zimne masło i posiekaj nożem, a następnie rozetrzyj palcami do uzyskania konsystencji kruszonki.
- Dodaj cukier puder, cukier wanilinowy i żółtka. Szybko zagnieć ciasto, uformuj kulę, owiń folią spożywczą i wstaw do lodówki na 30 minut.
- Schłodzone ciasto rozwałkuj na wielkość blaszki (około 24×36 cm).
- Wyłóż blaszkę papierem do pieczenia, a następnie przełóż rozwałkowane ciasto.
- Nakłuj ciasto widelcem w kilku miejscach, aby zapobiec tworzeniu się pęcherzy podczas pieczenia.
- Piecz w nagrzanym piekarniku w temperaturze 180°C przez około 15-20 minut, aż spód lekko się zarumieni.
Przygotowanie warstwy owocowej:
- Na upieczony, jeszcze ciepły spód równomiernie rozsmaruj dżem porzeczkowy.
- Jeśli używasz świeżych owoców, możesz je delikatnie wcisnąć w warstwę dżemu.
Przygotowanie bezowej pianki:
- Białka umieść w czystej, suchej misce (najlepiej szklanej lub metalowej).
- Ubijaj początkowo na niskich obrotach, stopniowo zwiększając prędkość.
- Gdy piana zacznie się formować, zacznij stopniowo dodawać cukier, łyżka po łyżce, cały czas ubijając.
- Dodaj sok z cytryny i ubijaj dalej, aż powstanie sztywna, błyszcząca piana.
- Na końcu delikatnie wmieszaj mąkę ziemniaczaną za pomocą szpatułki.
- Pianę wyłóż na warstwę dżemu, delikatnie wyrównując powierzchnię.
- Wstaw ciasto ponownie do piekarnika nagrzanego do 150°C i piecz przez około 20-25 minut, aż beza lekko się zarumieni.
Finalizacja ciasta Marysieńka:
- Upieczone ciasto pozostaw do całkowitego wystudzenia (najlepiej przez kilka godzin lub przez noc).
- Przed podaniem możesz posypać ciasto cukrem pudrem lub startą czekoladą.
- Krój ostrym nożem, delikatnie zanurzając ostrze w gorącej wodzie przed każdym cięciem.
Wskazówka od eksperta: Aby uzyskać idealną pianę, upewnij się, że miska i końcówki miksera są całkowicie suche i odtłuszczone. Nawet najmniejsza kropla tłuszczu może uniemożliwić prawidłowe ubicie białek.
Praktyczne porady przy przygotowaniu ciasta Marysieńka
- Wybór dżemu – Tradycyjnie używa się dżemu porzeczkowego, którego kwaskowatość świetnie kontrastuje ze słodką bezą. Możesz jednak eksperymentować z innymi kwaśnymi dżemami, np. malinowym czy wiśniowym.
- Temperatura składników – Do kruchego ciasta używaj zimnego masła prosto z lodówki, natomiast jajka do bezy powinny mieć temperaturę pokojową, co zwiększy objętość piany.
- Pieczenie bezy – Beza wymaga niższej temperatury pieczenia niż spód. Zbyt wysoka temperatura spowoduje, że będzie zbyt twarda lub przypalona z wierzchu, a surowa w środku.
- Przechowywanie – Ciasto Marysieńka najlepiej smakuje następnego dnia po przygotowaniu, gdy wszystkie warstwy dobrze się połączą. Możesz je przechowywać w chłodnym miejscu do 3-4 dni.
- Krojenie – Ze względu na delikatną strukturę bezy, ciasto najlepiej kroić ostrym nożem zmoczonym w gorącej wodzie, co zapobiegnie przyklejaniu się pianki.
Wartości odżywcze ciasta Marysieńka
Ciasto Marysieńka to przede wszystkim deser, który dostarcza sporej dawki energii. Poniżej znajduje się przybliżona wartość odżywcza jednej porcji (kawałek około 100g):
- Kalorie: około 300-350 kcal
- Węglowodany: 45-50 g
- Tłuszcze: 12-15 g
- Białko: 4-5 g
Warto docenić, że dzięki zawartości owoców w postaci dżemu porzeczkowego, ciasto dostarcza również pewnych ilości witaminy C oraz antyoksydantów. Porzeczki są bogate w polifenole, które wykazują właściwości przeciwzapalne i wspierają układ odpornościowy – to mały, ale cenny bonus w tym słodkim przysmaku.
Warianty ciasta Marysieńka
Tradycyjny przepis na ciasto Marysieńka możesz z łatwością modyfikować według własnych upodobań. Oto kilka inspirujących wariantów:
Marysieńka z dodatkiem czekolady
Do kruchego spodu dodaj 2 łyżki kakao, a warstwę bezową posyp startą czekoladą przed lub po upieczeniu. Czekoladowy akcent wspaniale komponuje się z kwaskowatym dżemem, tworząc bardziej wyrazisty smak.
Marysieńka z owocami sezonowymi
W sezonie letnim wzbogać warstwę dżemu świeżymi owocami – malinami, truskawkami czy borówkami. Świeże owoce dodadzą nie tylko smaku, ale także tekstury i soczystości, sprawiając, że ciasto będzie jeszcze bardziej orzeźwiające.
Marysieńka z kokosem
Do bezy dodaj 50g wiórków kokosowych, co nada ciastu egzotycznego aromatu i chrupiącej tekstury. Kokosowa wersja szczególnie dobrze komponuje się z dżemem malinowym lub truskawkowym.
Ciekawostka: Nazwa ciasta „Marysieńka” nawiązuje prawdopodobnie do Marii Kazimiery d’Arquien, żony króla Jana III Sobieskiego, którą pieszczotliwie nazywał właśnie Marysieńką. Według legendy, ciasto to było jednym z ulubionych deserów na królewskim dworze, serwowanym podczas wytwornych przyjęć.
Najczęstsze pytania o ciasto Marysieńka
Dlaczego moja beza opadła po upieczeniu?
Beza może opaść z kilku powodów: zbyt szybkie studzenie ciasta, niedostateczne ubicie białek lub zbyt wysoka wilgotność w kuchni. Staraj się studzić ciasto powoli, w lekko uchylonym piekarniku. Pamiętaj też, aby ubijać białka do momentu, gdy po odwróceniu miski piana nie wypadnie.
Czy mogę przygotować ciasto Marysieńka dzień wcześniej?
Tak, wręcz zaleca się przygotowanie tego ciasta z wyprzedzeniem. Po nocy w chłodnym miejscu smaki lepiej się komponują, a ciasto łatwiej się kroi. To idealne rozwiązanie, gdy planujesz przyjęcie lub rodzinne spotkanie.
Czy można zamrozić ciasto Marysieńka?
Nie jest to zalecane, ponieważ struktura bezy po rozmrożeniu znacznie się pogarsza – traci puszystość i staje się gumowata. Najlepiej spożyć ciasto w ciągu kilku dni od przygotowania, przechowując je w chłodnym miejscu.
Jaki dżem najlepiej pasuje do ciasta Marysieńka?
Tradycyjnie używa się dżemu porzeczkowego, którego kwaskowatość doskonale kontrastuje ze słodką bezą. Możesz jednak używać również dżemu malinowego, wiśniowego czy truskawkowego – wybierz ten, który najbardziej odpowiada Twoim preferencjom smakowym.
Ciasto Marysieńka to prawdziwy klasyk polskiej kuchni, który zachwyca swoim smakiem od pokoleń. Wyjątkowe połączenie kruchego spodu, owocowej warstwy i puszystej bezy sprawia, że każdy kęs tego wypieku to prawdziwa uczta dla podniebienia. Warto poświęcić czas na jego przygotowanie, aby cieszyć się tym wyjątkowym deserem w gronie rodziny i przyjaciół. Niezależnie czy przygotowujesz je po raz pierwszy, czy jesteś już doświadczonym piekarzem, ciasto Marysieńka zawsze będzie gwarantem kulinarnego sukcesu i uśmiechów na twarzach bliskich.